O istotnych sprawach dziecka rodzice powinni wspólnie decydować. Jeżeli porozumienie między rodzicami co do spraw związanych z dzieckiem nie jest możliwe lub gdy jedno z rodziców uniemożliwia decydowanie o sprawach ważnych dla dziecka, kwestie sporne może rozstrzygnąć sąd. Jak wynika z treści przepisu art. 582 Kodeksu postępowania cywilnego, rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka, może nastąpić dopiero po umożliwieniu rodzicom złożenia oświadczeń, chyba że wysłuchanie ich byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami. Do spraw istotnych, które zawsze wymagają zgodnej woli rodziców należy np. wybór sposobu i miejsca leczenia, wybór szkoły dziecka, imienia dziecka czy obywatelstwa. Do istotnych spraw dziecka judykatura zalicza również podjęcie decyzji w sprawie złożenia wniosku o paszport dla dziecka. Także wyjazd dziecka poza granice państwa jest sprawą, która wymaga zgody obojga rodziców. W takim postępowaniu sąd będzie przede wszystkim badać, co jest lepsze dla dziecka i jego przyszłości. Aby przekonać sąd do swoich racji należy właściwie przygotować dowody, np.: zebrać dokumentację medyczną, opinie, literaturę lub wnosić o przesłuchanie ekspertów. Możliwe jest, że w sprawach gdzie wymagane są wiadomości specjalne (np. określenie sposobu leczenia) będzie potrzeba wydania opinii przez biegłych. Rozstrzygnięcie sądu rozwiązuje spór, zastępując zgodę jednego z rodziców. Jeśli więc orzeczenie zastępuję tylko wolę rodziców z powodu jej rozbieżności, to rodzice mogą po jej zapadnięciu powziąć wspólnie decyzję w tym odmienną od tej którą podjął sąd.